سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران که تا روی کار آمدن دولت نهم روندی رو به اعتدال را می پیمود در خلال سال های 84-92 که با به قدرت رسیدن جریانی سیاسی موسوم به نواصولگرایان در ساختار سیاسی مقارن بود بازگشتی به رادیکالیسم انقلابی را تجربه نمود. این پژوهش با فرض تناسب پدیده سیاست خارجی با فهم درونی و با تکیه بر مفهوم ساختارهای معنایی در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که ساختار معنایی نواصولگرایان چه تاثیری بر سیاست خارجی ج.ا.ا در دولت های نهم و دهم داشته است. در این راستا ابتدا با تحلیل پاره گفتارهای محمود احمدی نژاد، رییس دولت های نهم و دهم، عناصر بنیادین ساختار معنایی نواصولگرایان در عرصه سیاست بین الملل استخراج شده و در ادامه جهت گیری های کلان سیاست خارجی ج.ا.ا در این دوره با ساختار معنایی نواصولگرایان نسبت سنجی می شود. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که عناصر بنیادین ساختار معنایی نواصولگرایان (ثنویت، نسبت دشمنی و دوستی، مسئولیت الهی، تقدیرگرایی مادی، موعودگرایی، بزرگنمایی و اغراق، زمان پریشی و ساده انگاری) در جهتگیری های کلان سیاست خارجی دولت های نهم و دهم انعکاس یافته است. به عبارت دیگر بازگشت به اصول اولیه انقلابی، آمریکامحوری و اسرائیل ستیزی، نگاه به شرق، نگاه به جنوب، و مقاومت و سازش ناپذیری در پرونده هسته ای ریشه در ساختار معنایی نواصولگرایان دارد؛ ساختاری معنایی که از مسیر ترکیب اسلام سیاسی و ایدئولوژی چپ انقلابی در انقلاب اسلامی، تجربه زیسته جنگ هشت ساله و تهدید هویتی در دوره اصلاحات برساخته شده و به هستی بین المللی در فضای بین الاذهانی نواصولگرایان معنا می بخشد.
اسپوزیتو، جان ال.، انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن؛ روح الله کارگر رمضانی، «صدور انقلاب ایران: سیاست، اهداف و وسایل؛ ترجمه محسن مدیرشانه چی، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران، 1382
بازرگان، مهدی؛ انقلاب ایران در دو حرکت، تهران، چاپ سوم، 1362
سریع القلم، محمود، فرهنگ سیاسی در ایران، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1386
فولر، گراهام، قبله عالم؛ ژئوپلیتیک ایران، ترجمه عباس مخبر، تهران، نشر مرکز، 1373
کارگر رمضانی، روح الله، چارچوبی تحلیلی برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ترجمه علیرضا طیب، تهران، نشر نی، چاپ دوم.
کاکس، رابرت دبلیو، اقتصاد سیاسی بین الملل و جهانی شدن، ترجمه حسین پوراحمدی، تهران، نشر قومس، 1384
محمدی، منوچهر، اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران، نشر دادگستر، 1377
ونت، الکساندر، نظریه اجتماعی سیاست بین الملل، ترجمه ی حمیرا مشیرزاده، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل، 1384
مقالات
استراتژی نگاه به شرق، سالنامه ی شرق، ش 2، سال 1384
اشرف، احمد، توهم توطئه، گفتگو، شماره 8
خبرگزاری دانشجویان ایران، گزارش از حضور منوچهر متکی در اجلاس وزرای خارجه جنبش عدم تعهد
سخنرانی وزیر امور خارجه در جمع دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی، 4/ 3/ 1387
سیف زاده، حسین، آسیب شناسی سیاست خارجی ایران و چارچوبی برای سامان دهی طرز تلقی ها، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 69، پاییز 1384
غفاری هشجین، زاهد، نقش نیروهای بیگانه در پاگیری تئوری توطئه در ایران، ماهنامه مطالعات سیاسی اقتصادی، ش.192-191
فرزندان جنوب، سالنامه شرق، شماره 2، سال 1384
ویژه نامه ی نوروزی اعتماد ملی، بهار 1387
روزنامه ها
در هجده ماه اول "میلیاردها دلار وسایل لوکس، تلفن همراه، و لوازم آرایشی از فرودگاه امام خمینی به صورت قاچاق وارد کشور شده است"، روزنامه ایران، 7/ 7/ 1386
روزنامه ایران، ویژه نامه پایان سال 1385
روزنامه ایران، ویژه نامه پایان سال 1385
روزنامه کیهان، 29/ 1/ 1375
روزنامه رسالت، 29/ 4/ 1370
روزنامه شرق، 29/ 3/ 1385
روزنامه شرق، 5/ 4/ 1386
روزنامه کیهان، 10/ 4/ 1386
روزنامه ملت، 19/ 11/ 1382
روزنامه ملت، 24/ 12/ 1382
روزنامه ایران، 20/ 4/ 1380
روزنامه ایران، 18/ 4/ 1384
روزنامه کیهان، 18/ 3/ 1385
منابع انگلیسی
Collins, Randall. (1981). On the Microfoundations of Macrosociology. AmericanJournal of Sociology 86(5):984–1014
Homans, George C. (1975). What DoWe Mean by Social Structure? In Approachesto the Study of Social Structure, edited by P. M. Blau. New York: Free Press
Kubalkova, Vendulka, “Foreign Policy, International Politics, and Constructivism”, in Vendulka Kubalkova, Foreign Policy in a Constructed World. (Armonk, NY: M. E.Sharpe, 2001)
Rosenau, James, the Scientific Study of Foreign Policy, (Frances Pinter (Publisher) LTD, London, 1980)
Smith,S, “New Approach to International Relations Theory”, in the Globalization of World Politics. Oxford: Oxford University Press, 1997
Takyeh, Ray; “A Profile in Defiance: Being Mahmoud Ahmadinejad”; National Interest; No.83, 2006, pp 16-21
Wigth, Colin, Agents, Structures and International Relations,Politics as Ontology, (Cambridge University Press: 2006)
Zunes, Stephan: “The Influence of the Christian Right in U.S.’Middle East Policy”; Middle East Policy, vol. XIII, No.2, summer 2005
منابع اینترنتی
http://azhamehrang.blogfa.com/post_454.aspx _ متن کامل نامه ی احمدی نژاد به آنجلا مرکل صدر اعظم آلمان
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn//8502190630_ _ متن کامل نامهاحمدی نژاد به جرج بوش
http://www.CSR.ir/ _ سید جواد طاهایی، چند ایده مرکزی درباره مسائل عمده سیاستخارجیایران